1
شہید ناز او بزم وجود است نیاز اندر نہاد ہست و بود است
نمی بینی کہ از مہر فلک تاب
بہ سیمای سحر داغ سجود است
varlığın bezmi onun nazının şehididir.
bütün yaratılmışların tıynetinden ona bir niyaz yükseliyor
görmüyormusunki felekleri aydınlatan güneş
seherin yüzünde bir secde dağıdır
دل من روشن از سوز درون است
جہان بین چشم من از اشک خون است
ز رمز زندگے بیگانہ تر باد
کسی کو عشق را گوید جنون اس
جہان بین چشم من از اشک خون است
ز رمز زندگے بیگانہ تر باد
کسی کو عشق را گوید جنون اس
3
بہ باغان باد فروردین دہد عشق
بہ راغان غنچہ چون پروین دہد عشق
شعاع مہر او قلزم شکاف است
بہ ماھے دیدۂ رہ بین دہد عش
بہ راغان غنچہ چون پروین دہد عشق
شعاع مہر او قلزم شکاف است
بہ ماھے دیدۂ رہ بین دہد عش
4
عقابان را بھای کم نہد عشق
تذروان را ببازان سر دہد عشق
نگہ دارد دل ما خویشتن را
ولیکن از کمینش بر جہد عش
تذروان را ببازان سر دہد عشق
نگہ دارد دل ما خویشتن را
ولیکن از کمینش بر جہد عش
5
برگ لالہ رنگ آمیزی عشق
بجان ما بلا انگیزی عشق
اگر این خاکدان را واشگافی
درونش بنگری خونریزی عشق
بجان ما بلا انگیزی عشق
اگر این خاکدان را واشگافی
درونش بنگری خونریزی عشق
6
نہ ہر کس از محبت مایہ دار است
نہ با ہر کس محبت سازگار است
بروید لالہ با داغ جگر تاب
دل لعل بدخشان بی شرار اس
نہ با ہر کس محبت سازگار است
بروید لالہ با داغ جگر تاب
دل لعل بدخشان بی شرار اس
7
درین گلشن پریشان مثل بویم
نمیدانم چہ میخواھم چہ جویم
برآید آرزو یا بر نیاید
شہید سوز و ساز آرزویم
نمیدانم چہ میخواھم چہ جویم
برآید آرزو یا بر نیاید
شہید سوز و ساز آرزویم
8
جہان مشت گل و دل حاصل اوست
ہمین یک قطرۂ خون مشکل اوست
نگاہ ما دو بین افتاد ورنہ
جہان ھر کسی اندر دل اوس
ہمین یک قطرۂ خون مشکل اوست
نگاہ ما دو بین افتاد ورنہ
جہان ھر کسی اندر دل اوس
9
سحر می گفت بلبل باغبان را
درین گل جز نہال غم نگیرد
بہ پیری میرسد خار بیابان
ولی گل چون جوان گردد بمیرد
درین گل جز نہال غم نگیرد
بہ پیری میرسد خار بیابان
ولی گل چون جوان گردد بمیرد
10
جہان ما کہ نابود است بودش
زیان توام ہمی زاید بسودش
کہن را نو کن و طرح دگر ریز
دل ما بر نتابد دیر و زودش
زیان توام ہمی زاید بسودش
کہن را نو کن و طرح دگر ریز
دل ما بر نتابد دیر و زودش
11
نوای عشق را ساز است آدم
کشاید راز و خود رازست آدم
جہان او آفرید این خوبتر ساخت
مگر با ایزد انباز است آد
کشاید راز و خود رازست آدم
جہان او آفرید این خوبتر ساخت
مگر با ایزد انباز است آد
12
نہ من انجام و نی آغاز جویم
ہمہ رازم جھان راز جویم
گر از روی حقیقت پردہ گیرند
ھمان بوک و مگر را باز جویم
ہمہ رازم جھان راز جویم
گر از روی حقیقت پردہ گیرند
ھمان بوک و مگر را باز جویم
13
دلا نارائے پروانہ تا کی
نگیری شیوۂ مردانہ تا کی
یکی خود را بہ سوز خویشتن سوز
طواف آتش بیگانہ تا کی
نگیری شیوۂ مردانہ تا کی
یکی خود را بہ سوز خویشتن سوز
طواف آتش بیگانہ تا کی
14تنی پیدا کن از مشت غباری
تنی محکم تر از سنگین حصاری
درون او دل درد آشنائی
چو جوئے در کنار کوہساری
تنی محکم تر از سنگین حصاری
درون او دل درد آشنائی
چو جوئے در کنار کوہساری
15
ز آب و گل خدا خوش پیکری ساخت
جہانی از ارم زیبا تری ساخت
ولی ساقی بہ آن آتش کہ دارد
ز خاک من جہان دیگری ساخت
جہانی از ارم زیبا تری ساخت
ولی ساقی بہ آن آتش کہ دارد
ز خاک من جہان دیگری ساخت
16بہ یزدان روز محشر برہمن گفت
فروغ زندگی تاب شرر بود
ولیکن گر نرنجی با تو گویم
صنم از آدمی پایندہ تر بود
فروغ زندگی تاب شرر بود
ولیکن گر نرنجی با تو گویم
صنم از آدمی پایندہ تر بود
17گذشتی تیز گام ای اختر صبح
مگر از خواب ما بیزار رفتی
من از ناآگہی گم کردہ راھم
تو بیدار آمدی بیدار رفتی
مگر از خواب ما بیزار رفتی
من از ناآگہی گم کردہ راھم
تو بیدار آمدی بیدار رفتی
18
تہی از ہای و ہو میخانہ بودی
گل ما از شرر بیگانہ بودی
نبودی عشق و این ہنگامۂ عشق
اگر دل چون خرد فرزانہ بودی
گل ما از شرر بیگانہ بودی
نبودی عشق و این ہنگامۂ عشق
اگر دل چون خرد فرزانہ بودی
19ترا ای تازہ پرواز آفریدند
سراپا لذت بال آزمائی
ہوس ما را گران پرواز دارد
تو از ذوق پریدن پر گشائی
سراپا لذت بال آزمائی
ہوس ما را گران پرواز دارد
تو از ذوق پریدن پر گشائی
20
چہ لذت یارب اندر ہست و بود است
دل ہر ذرہ در جوش نمود است
شکافد شاخ را چون غنچۂ گل
تبسم ریز از ذوق وجود است
دل ہر ذرہ در جوش نمود است
شکافد شاخ را چون غنچۂ گل
تبسم ریز از ذوق وجود است
21
شنیدم در عدم پروانہ میگفت
دمی از زندگی تاب تبم بخش
پریشان کن سحر خاکسترم را
ولیکن سوز و ساز یک شبم بخش
دمی از زندگی تاب تبم بخش
پریشان کن سحر خاکسترم را
ولیکن سوز و ساز یک شبم بخش
22
مسلمانان مرا حرفی است در دل
کہ روشن تر ز جان جبرئیل است
نہانش دارم از آزر نہادان
کہ این سری ز اسرار خلیل است
کہ روشن تر ز جان جبرئیل است
نہانش دارم از آزر نہادان
کہ این سری ز اسرار خلیل است
23
بکویش رہ سپاری ای دل ایدل
مرا تنھا گذاری ای دل ایدل
دمادم آرزوہا آفرینی
مگر کاری نداری ای دل ایدل
24
رہی در سینۂ انجم گشائی
ولی از خویشتن ناآشنائی
یکی بر خود گشا چون دانہ چشمی
کہ از زیر زمین نخلی بر آئی
ولی از خویشتن ناآشنائی
یکی بر خود گشا چون دانہ چشمی
کہ از زیر زمین نخلی بر آئی
25
سحر در شاخسار بوستانے
چہ خوش میگفت مرغ نغمہ خوانے
بر آور ہر چہ اندر سینہ داری
سرودی ، نالہ ئی ، آہی فغانی
چہ خوش میگفت مرغ نغمہ خوانے
بر آور ہر چہ اندر سینہ داری
سرودی ، نالہ ئی ، آہی فغانی
26
ترا یک نکتۂ سر بستہ گویم
اگر درس حیات از من بگیری
بمیری گر بہ تن جانی ندارے
وگر جانی بہ تن داری نمیری
اگر درس حیات از من بگیری
بمیری گر بہ تن جانی ندارے
وگر جانی بہ تن داری نمیری
27
بہل افسانۂ آن پا چراغی
حدیث سوز او آزار گوش است
من آن پروانہ را پروانہ دانم
کہ جانش سخت کوش و شعلہ نوش است
حدیث سوز او آزار گوش است
من آن پروانہ را پروانہ دانم
کہ جانش سخت کوش و شعلہ نوش است
28ترا از خویشتن بیگانہ سازد
من آن آبی طربناکی ندارم
بہ بازارم مجو دیگر متاعی
چو گل جز سینۂ چاکی ندارم
من آن آبی طربناکی ندارم
بہ بازارم مجو دیگر متاعی
چو گل جز سینۂ چاکی ندارم
29
زیان بینی ز سیر بوستانم
اگر جانت شہید جستجو نیست
نمایم آنچہ ہست اندر رگ گل
بہار من طلسم رنگ و بو نیست
اگر جانت شہید جستجو نیست
نمایم آنچہ ہست اندر رگ گل
بہار من طلسم رنگ و بو نیست
30
برون از ورطۂ بود و عدم شو
فزونتر زین جہان کیف و کم شو
خودی تعمیر کن در پیکر خویش
چو ابراہیم معمار حرم شو
فزونتر زین جہان کیف و کم شو
خودی تعمیر کن در پیکر خویش
چو ابراہیم معمار حرم شو
31
31ز مرغان چمن نا آشنایم
بہ شاخ آشیان تنہا سرایم
اگر نازک دلی از من کران گیر
کہ خونم مے تراود از نوایم
بہ شاخ آشیان تنہا سرایم
اگر نازک دلی از من کران گیر
کہ خونم مے تراود از نوایم
32
جہان یارب چہ خوش ہنگامہ دارد
ہمہ را مست یک پیمانہ کردی
نگہ را با نگہ آمیز دادی
دل از دل جان ز جان بیگانہ کردے
ہمہ را مست یک پیمانہ کردی
نگہ را با نگہ آمیز دادی
دل از دل جان ز جان بیگانہ کردے
33
سکندر با خضر خوش نکتہ ئی گفت
شریک سوز و ساز بحر و بر شو
تو این جنگ از کنار عرصہ بینی
بمیر اندر نبرد و زندہ تر شو
شریک سوز و ساز بحر و بر شو
تو این جنگ از کنار عرصہ بینی
بمیر اندر نبرد و زندہ تر شو
34
سریر کیقباد ، اکلیل جم خاک
کلیسا و بتستان و حرم خاک
ولیکن من ندانم گوہرم چیست
نگاھم برتر از گردون تنم خاک
کلیسا و بتستان و حرم خاک
ولیکن من ندانم گوہرم چیست
نگاھم برتر از گردون تنم خاک
35
اگر در مشت خاک تو نہادند
دل صد پارۂ خونابہ باری
ز ابر نو بھاران گریہ آموز
کہ از اشک تو روید لالہ زاری
دل صد پارۂ خونابہ باری
ز ابر نو بھاران گریہ آموز
کہ از اشک تو روید لالہ زاری
36
دمادم نقش ہای تازہ ریزد
بیک صورت قرار زندگی نیست
اگر امروز تو تصویر دوش است
بخاک تو شرار زندگی نیست
بیک صورت قرار زندگی نیست
اگر امروز تو تصویر دوش است
بخاک تو شرار زندگی نیست
37
چو ذوق نغمہ ام در جلوت آرد
قیامت افکنم در محفل خویش
چو می خواھم دمی خلوت بگیرم
جہان را گم کنم اندر دل خویش
قیامت افکنم در محفل خویش
چو می خواھم دمی خلوت بگیرم
جہان را گم کنم اندر دل خویش
38
چہ میپرسی میان سینہ دل چیست
خرد چون سوز پیدا کرد دل شد
دل از ذوق تپش دل بود لیکن
چو یک دم از تپش افتاد گل شد
خرد چون سوز پیدا کرد دل شد
دل از ذوق تپش دل بود لیکن
چو یک دم از تپش افتاد گل شد
39
خرد گفت او بچشم اندر نگنجد
نگاہ شوق در امید و بیم است
نمیگردد کہن افسانۂ طور
کہ در ہر دل تمنای کلیم است
نگاہ شوق در امید و بیم است
نمیگردد کہن افسانۂ طور
کہ در ہر دل تمنای کلیم است
40
کنشت و مسجد و بتخانہ و دیر
جز این مشت گلی پیدا نکردی
ز حکم غیر نتوان جز بدل رست
تو ای غافل دلی پیدا نکردی
جز این مشت گلی پیدا نکردی
ز حکم غیر نتوان جز بدل رست
تو ای غافل دلی پیدا نکردی
41نہ پیوستم درین بستان سرا دل
ز بند این و آن آزادہ رفتم
چو باد صبح گردیدم دمی چند
گلان را آب و رنگی دادہ رفتم
ز بند این و آن آزادہ رفتم
چو باد صبح گردیدم دمی چند
گلان را آب و رنگی دادہ رفتم
42
ہ خود باز آورد رند کہن را
می برنا کہ من در جام کردم
من این می چون مغان دور پیشین
ز چشم مست ساقی وام کردم
می برنا کہ من در جام کردم
من این می چون مغان دور پیشین
ز چشم مست ساقی وام کردم
43
سفالم را می او جام جم کرد
درون قطرہ ام پوشیدہ یم کرد
خرد اندر سرم بتخانہ ئی ریخت
خلیل عشق دیرم را حرم کرد
درون قطرہ ام پوشیدہ یم کرد
خرد اندر سرم بتخانہ ئی ریخت
خلیل عشق دیرم را حرم کرد
44
خرد زنجیری امروز و دوش است
پرستار بتان چشم و گوش است
صنم در آستین پوشیدہ دارد
برہمن زادۂ زنار پوش است
پرستار بتان چشم و گوش است
صنم در آستین پوشیدہ دارد
برہمن زادۂ زنار پوش است
45
خرد اندر سر ھر کس نہادند
تنم چون دیگران از خاک و خون است
ولی این راز کس جز من نداند
ضمیر خاک و خونم بیچگون است
تنم چون دیگران از خاک و خون است
ولی این راز کس جز من نداند
ضمیر خاک و خونم بیچگون است
46
گدای جلوہ رفتی بر سر طور
کہ جان تو ز خود نامحرمی ہست
قدم در جستجوی آدمی زن
خدا ہم در تلاش آدمی ہست
کہ جان تو ز خود نامحرمی ہست
قدم در جستجوی آدمی زن
خدا ہم در تلاش آدمی ہست
47
بگو جبریل را از من پیامی
مرا آن پیکر نوری ندادند
ولی تاب و تب ما خاکیان بین
بہ نوری ذوق مہجوری ندادند
48
ھمای علم تا افتد بدامت
یقین کم کن گرفتار شکی باش
عمل خواہی یقین را پختہ تر کن
یکی جوی و یکی بین و یکی باش
یقین کم کن گرفتار شکی باش
عمل خواہی یقین را پختہ تر کن
یکی جوی و یکی بین و یکی باش
49
خرد بر چہرۂ تو پردہ ہا بافت
نگاہی تشنۂ دیدار دارم
در افتد ہر زمان اندیشہ با شوق
چہ آشوب افکنی در جان زارم
نگاہی تشنۂ دیدار دارم
در افتد ہر زمان اندیشہ با شوق
چہ آشوب افکنی در جان زارم
50دلت می لرزد از اندیشۂ مرگ
ز بیمش زرد مانند زریری
بہ خود باز آ خودی را پختہ تر گیر
اگر گیری ، پس از مردن نمیری
ز بیمش زرد مانند زریری
بہ خود باز آ خودی را پختہ تر گیر
اگر گیری ، پس از مردن نمیری
51
ز پیوند تن و جانم چہ پرسی
بہ دام چند و چون در می نیایم
دم آشفتہ ام در پیچ و تابم
چو از آغوش نی خیزم نوایم
بہ دام چند و چون در می نیایم
دم آشفتہ ام در پیچ و تابم
چو از آغوش نی خیزم نوایم
52
مرا فرمود پیر نکتہ دانے
ہر امروز تو از فردا پیام است
دل از خوبان بی پروا نگھدار
حریمش جز بہ او دادن حرام است
ہر امروز تو از فردا پیام است
دل از خوبان بی پروا نگھدار
حریمش جز بہ او دادن حرام است
53
ز رازی معنی قرآن چہ پرسی؟
ضمیر ما بہ آیاتش دلیل است
خرد آتش فروزد دل بسوزد
ہمین تفسیر نمرود و خلیل است
ضمیر ما بہ آیاتش دلیل است
خرد آتش فروزد دل بسوزد
ہمین تفسیر نمرود و خلیل است
54
من از بود و نبود خود خموشم
اگر گویم کہ ہستم خود پرستم
ولیکن این نوای سادہ کیست
کسی در سینہ می گوید کہ ہستم
اگر گویم کہ ہستم خود پرستم
ولیکن این نوای سادہ کیست
کسی در سینہ می گوید کہ ہستم
55
ز من با شاعر رنگین بیان گوی
چہ سود از سوز اگر چون لالہ سوزی
نہ خود را می گدازی ز آتش خویش
نہ شام دردمندی بر فروزی
چہ سود از سوز اگر چون لالہ سوزی
نہ خود را می گدازی ز آتش خویش
نہ شام دردمندی بر فروزی
56ز خوب و زشت تو ناآشنایم
عیارش کردہ ئی سود و زیان را
درین محفل ز من تنھا تری نیست
بہ چشم دیگری بینم جھان را
عیارش کردہ ئی سود و زیان را
درین محفل ز من تنھا تری نیست
بہ چشم دیگری بینم جھان را
57تو ای شیخ حرم شاید ندانی
جہان عشق را ھم محشری ہست
گناہ و نامہ و میزان ندارد
نہ او را مسلمی نی کافری ہست
جہان عشق را ھم محشری ہست
گناہ و نامہ و میزان ندارد
نہ او را مسلمی نی کافری ہست
58
چو تاب از خود بگیرد قطرۂ آب
میان صد گہر یک دانہ گردد
بہ بزم ہمنوایان آنچنان زی
کہ گلشن بر تو خلوت خانہ گردد
میان صد گہر یک دانہ گردد
بہ بزم ہمنوایان آنچنان زی
کہ گلشن بر تو خلوت خانہ گردد
59
من ای دانشوران در پیچ و تابم
خرد را فہم این معنی محال است
چسان در مشت خاکی تن زند دل
کہ دل دشت غزالان خیال است
خرد را فہم این معنی محال است
چسان در مشت خاکی تن زند دل
کہ دل دشت غزالان خیال است
60
میارا بزم بر ساحل کہ آنجا
نوای زندگانے نرم خیز است
بہ دریا غلت و با موجش در آویز
حیات جاودان اندر ستیز است
نوای زندگانے نرم خیز است
بہ دریا غلت و با موجش در آویز
حیات جاودان اندر ستیز است
61
سراپا معنی سر بستہ ام من
نگاہ حرف بافان برنتابم
نہ مختارم توان گفتن بہ مجبور
کہ خاک زندہ ام در انقلابم
نگاہ حرف بافان برنتابم
نہ مختارم توان گفتن بہ مجبور
کہ خاک زندہ ام در انقلابم
62مگو از مدعای زندگانی
ترا بر شیوہ ہای او نگہ نیست
من از ذوق سفر آنگونہ مستم
کہ منزل پیش من جز سنگ رہ نیست
ترا بر شیوہ ہای او نگہ نیست
من از ذوق سفر آنگونہ مستم
کہ منزل پیش من جز سنگ رہ نیست
63
اگر کردی نگہ بر پارۂ سنگ
ز فیض آرزوی تو گہر شد
بہ زر خود را مسنج ای بندۂ زر
کہ زر از گوشۂ چشم تو زر شد
ز فیض آرزوی تو گہر شد
بہ زر خود را مسنج ای بندۂ زر
کہ زر از گوشۂ چشم تو زر شد
64وفا ناآشنا بیگانہ خو بود
نگاہش بیقرار از جستجو بود
چو دید او را پرید از سینۂ من
ندانستم کہ دست آموز او بود
نگاہش بیقرار از جستجو بود
چو دید او را پرید از سینۂ من
ندانستم کہ دست آموز او بود
65
مپرس از عشق و از نیرنگی عشق
بہر رنگی کہ خواہی سر بر آرد
درون سینہ بیش از نقطہ ئی نیست
چو آید بر زبان پایان ندارد
بہر رنگی کہ خواہی سر بر آرد
درون سینہ بیش از نقطہ ئی نیست
چو آید بر زبان پایان ندارد
66
مشو ای غنچۂ نورستہ دلگیر
ازین بستان سرا دیگر چہ خواہی
لب جو، بزم گل، مرغ چمن سیر
صبا ، شبنم ، نوای صبحگاہی
ازین بستان سرا دیگر چہ خواہی
لب جو، بزم گل، مرغ چمن سیر
صبا ، شبنم ، نوای صبحگاہی
67
مرا روزی گل افسردہ ئی گفت
نمود ما چو پرواز شرار است
دلم بر محنت نقش آفرین سوخت
کہ نقش کلک او ناپایدار است
نمود ما چو پرواز شرار است
دلم بر محنت نقش آفرین سوخت
کہ نقش کلک او ناپایدار است
68
جہان ما کہ پایانے ندارد
چو ماہی در یم ایام غرق است
یکی بر دل نظر وا کن کہ بینی
یم ایام در یک جام غرق است
چو ماہی در یم ایام غرق است
یکی بر دل نظر وا کن کہ بینی
یم ایام در یک جام غرق است
69
بہ مرغان چمن ہمداستانم
زبان غنچہ ہای بی زبانم
چو میرم با صبا خاکم بیامیز
کہ جز طوف گلان کاری ندانم
زبان غنچہ ہای بی زبانم
چو میرم با صبا خاکم بیامیز
کہ جز طوف گلان کاری ندانم
70
نماید آنچہ ہست این وادی گل
درون لالۂ آتش بجان چیست
بچشم ما چمن یک موج رنگ است
کہ می داند بہ چشم بلبلان چیست؟
درون لالۂ آتش بجان چیست
بچشم ما چمن یک موج رنگ است
کہ می داند بہ چشم بلبلان چیست؟
71
تو خورشیدی و من سیارۂ تو
سراپا نورم از نظارۂ تو
ز آغوش تو دورم ناتمامم
تو قرآنی و من سی پارۂ تو
سراپا نورم از نظارۂ تو
ز آغوش تو دورم ناتمامم
تو قرآنی و من سی پارۂ تو
72
خیال او درون دیدہ خوشتر
غمش افزودہ جان کاہیدہ خوشتر
مرا صاحبدلی این نکتہ آموخت
ز منزل جادۂ پیچیدہ خوشتر
غمش افزودہ جان کاہیدہ خوشتر
مرا صاحبدلی این نکتہ آموخت
ز منزل جادۂ پیچیدہ خوشتر
73
دماغم کافر زنار دار است
بتان را بندہ و پروردگار است
دلم را بین کہ نالد از غم عشق
ترا با دین و آئینم چہ کار است
بتان را بندہ و پروردگار است
دلم را بین کہ نالد از غم عشق
ترا با دین و آئینم چہ کار است
74
صنوبر بندۂ آزادۂ او
فروغ روی گل از بادۂ او
حریمش آفتاب و ماہ و انجم
دل آدم در نگشادۂ او
فروغ روی گل از بادۂ او
حریمش آفتاب و ماہ و انجم
دل آدم در نگشادۂ او
75
ز انجم تا بہ انجم صد جہان بود
خرد ہر جا کہ پر زد آسمان بود
ولیکن چون بخود نگریستم من
کران بیکران در من نہان بود
خرد ہر جا کہ پر زد آسمان بود
ولیکن چون بخود نگریستم من
کران بیکران در من نہان بود
76
بپای خود مزن زنجیر تقدیر
تہ این گنبد گردان رہی ہست
اگر باور نداری خیز و دریاب
کہ چون پا وا کنی جولانگہی ہست
تہ این گنبد گردان رہی ہست
اگر باور نداری خیز و دریاب
کہ چون پا وا کنی جولانگہی ہست
77
دل من در طلسم خود اسیر است
جہان از پرتو او تاب گیر است
مپرس از صبح و شامم ز آفتابی
کہ پیش روزگار من پریر است
78
نوا در ساز جان از زخمۂ تو
چسان در جانی و از جان برونی
چراغم ، با تو سوزم بی تو میرم
تو ای بیچون من بی من چگونی
79
نفس آشفتہ موجی از یم اوست
نی ما نغمۂ ما از دم اوست
لب جوی ابد چون سبزہ رستیم
رگ ما ریشۂ ما از نم اوست
80
ترا درد یکے در سینہ پیچید
جہان رنگ و بو را آفریدی
دگر از عشق بیباکم چہ رنجی
کہ خود این ہای و ہو را آفریدی
81
کرا جوئی چرا در پیچ و تابی
کہ او پیداست تو زیر نقابی
تلاش او کنی جز خود نبینی
تلاش خود کنی جز او نیابی
کہ او پیداست تو زیر نقابی
تلاش او کنی جز خود نبینی
تلاش خود کنی جز او نیابی
82
تو ای کودک منش خود را ادب کن
مسلمان زادہ ئی ترک نسب کن
برنگ احمر و خون و رگ و پوست
عرب نازد اگر ، ترک عرب کن
83
نہ افغانیم و نی ترک و تتاریم
چمن زادیم و از یک شاخساریم
تمیز رنگ و بو بر ما حرام است
کہ ما پروردۂ یک نو بھاریم
چمن زادیم و از یک شاخساریم
تمیز رنگ و بو بر ما حرام است
کہ ما پروردۂ یک نو بھاریم
84
نہان در سینۂ ما عالمی ہست
بخاک ما دلی در دل غمی ہست
از آن صہبا کہ جان ما بر افروخت
ہنوز اندر سبوی ما نمی ہست
85
دل من اے دل من ایدل من
یم من کشتی من ساحل من
چو شبنم بر سر خاکم چکیدی
و یا چون غنچہ رستی از گل من
یم من کشتی من ساحل من
چو شبنم بر سر خاکم چکیدی
و یا چون غنچہ رستی از گل من
86
چہ گویم نکتۂ زشت و نکو چیست
زبان لرزد کہ معنی پیچدار است
برون از شاخ بینی خار و گل را
درون او نہ گل پیدا نہ خار است
زبان لرزد کہ معنی پیچدار است
برون از شاخ بینی خار و گل را
درون او نہ گل پیدا نہ خار است
87
کسی کو درد پنھانی ندارد
تنی دارد ولی جانی ندارد
اگر جانی ہوس داری طلب کن
تب و تابی کہ پایانے ندارد
تنی دارد ولی جانی ندارد
اگر جانی ہوس داری طلب کن
تب و تابی کہ پایانے ندارد
88
چہ پرسے از کجایم چیستم من ؟
بہ خود پیچیدہ ام تا زیستم من
درین دریا چو موج بیقرارم
اگر بر خود نپیچم نیستم من
بہ خود پیچیدہ ام تا زیستم من
درین دریا چو موج بیقرارم
اگر بر خود نپیچم نیستم من
89
بہ چندین جلوہ در زیر نقابی
نگاہ شوق ما را بر نتابی
دوی در خون ما چون مستی می
ولی بیگانہ خوئی ، دیر یابی
نگاہ شوق ما را بر نتابی
دوی در خون ما چون مستی می
ولی بیگانہ خوئی ، دیر یابی
90
ل از منزل تہی کن پا برہ دار
نگہ را پاک مثل مہر و مہ دار
متاع عقل و دین با دیگران بخش
غم عشق ار بدست افتد نگہ دار
نگہ را پاک مثل مہر و مہ دار
متاع عقل و دین با دیگران بخش
غم عشق ار بدست افتد نگہ دار
91
بیا ای عشق اے رمز دل ما
بیا ای کشت ما ای حاصل ما
کہن گشتند این خاکی نہادان
دگر آدم بنا کن از گل ما
بیا ای کشت ما ای حاصل ما
کہن گشتند این خاکی نہادان
دگر آدم بنا کن از گل ما
91
سخن درد و غم آرد ، درد و غم بہ
مرا این نالہ ہای دمبدم بہ
سکندر را ز عیش من خبر نیست
نوای دلکشی از ملک جم ب
مرا این نالہ ہای دمبدم بہ
سکندر را ز عیش من خبر نیست
نوای دلکشی از ملک جم ب
92
نہ من بر مرکب ختلی سوارم
نہ از وابستگان شہریارم
مرا ای ہمنشین دولت ہمین بس
چوکاوم سینہ را لعلی بر آرم
نہ از وابستگان شہریارم
مرا ای ہمنشین دولت ہمین بس
چوکاوم سینہ را لعلی بر آرم
93
کمال زندگی خواہی بیاموز
گشادن چشم و جز بر خود نبستن
فرو بردن جہان را چون دم آب
طلسم زیر و بالا در شکستن
94
تو میگوئی کہ آدم خاکزاد است
اسیر عالم کون و فساد است
ولی فطرت ز اعجازی کہ دارد
بنای بحر بر جویش نہاد است
اسیر عالم کون و فساد است
ولی فطرت ز اعجازی کہ دارد
بنای بحر بر جویش نہاد است
95
دل بیباک را ضرغام رنگ است
دل ترسندہ را آہو پلنگ است
اگر بیمی نداری بحر صحراست
اگر ترسی بہر موجش نہنگ است
دل ترسندہ را آہو پلنگ است
اگر بیمی نداری بحر صحراست
اگر ترسی بہر موجش نہنگ است
96
ندانم بادہ ام یا ساغرم من
گہر در دامنم یا گوہرم من
چنان بینم چو بر دل دیدہ بندم
کہ جانم دیگر است و دیگرم من
97
تو گوئی طایر ما زیر دام است
پریدن بر پر و بالش حرام است
ز تن بر جستہ تر شد معنی جان
فسان خنجر ما از نیام است
پریدن بر پر و بالش حرام است
ز تن بر جستہ تر شد معنی جان
فسان خنجر ما از نیام است
98
چسان زاید تمنا در دل ما
چسان سوزد چراغ منزل ما
بچشم ما کہ می بیند چہ بیند
چسان گنجید دل اندر گل ما
99
چو در جنت خرامیدم پس از مرگ
بہ چشمم این زمین و آسمان بود
شکی با جان حیرانم در آویخت
جہان بود آن کہ تصویر جہان بود
بہ چشمم این زمین و آسمان بود
شکی با جان حیرانم در آویخت
جہان بود آن کہ تصویر جہان بود
100
جہان ما کہ جز انگارہ ئی نیست
اسیر انقلاب صبح و شام است
ز سوہان قضا ہموار گردد
ہنوز این پیکر گل ناتمام است
اسیر انقلاب صبح و شام است
ز سوہان قضا ہموار گردد
ہنوز این پیکر گل ناتمام است
101
چسان ای آفتاب آسمان گرد
باین دوری بہ چشم من در آئی
بخاکی واصل و از خاکدان دور
تو ای مژگان گسل آخر کجائی
باین دوری بہ چشم من در آئی
بخاکی واصل و از خاکدان دور
تو ای مژگان گسل آخر کجائی
102
تراش از تیشۂ خود جادۂ خویش
براہ دیگران رفتن عذاب است
گر از دست تو کار نادر آید
گناہی ہم اگر باشد ثواب است
براہ دیگران رفتن عذاب است
گر از دست تو کار نادر آید
گناہی ہم اگر باشد ثواب است
103
بمنزل رھرو دل در نسازد
بہ آب و آتش و گل در نسازد
نپنداری کہ در تن آرمید است
کہ این دریا بہ ساحل در نسازد
بہ آب و آتش و گل در نسازد
نپنداری کہ در تن آرمید است
کہ این دریا بہ ساحل در نسازد
104
بیا با شاہد فطرت نظر باز
چرا در گوشۂ خلوت گزینی
ترا حق داد چشم پاک بینی
کہ از نورش نگاہی آفرینی
چرا در گوشۂ خلوت گزینی
ترا حق داد چشم پاک بینی
کہ از نورش نگاہی آفرینی
105
میان آب و گل خلوت گزیدم
ز افلاطون و فارابی بریدم
نکردم از کسی دریوزۂ چشم
جہان را جز بہ چشم خود ندیدم
ز افلاطون و فارابی بریدم
نکردم از کسی دریوزۂ چشم
جہان را جز بہ چشم خود ندیدم
106
ز آغاز خودی کس را خبر نیست
خودی در حلقۂ شام و سحر نیست
ز خضر این نکتۂ نادر شنیدم
کہ بحر از موج خود دیرینہ تر نیست
107
دلا رمز حیات از غنچہ دریاب
حقیقت در مجازش بی حجاب است
ز خاک تیرہ میروید ولیکن
نگاہش بر شعاع آفتاب است
حقیقت در مجازش بی حجاب است
ز خاک تیرہ میروید ولیکن
نگاہش بر شعاع آفتاب است
108
فروغ او بہ بزم باغ و راغ است
گل از صہبای او روشن ایاغ است
شب کس در جہان تاریک نگذاشت
کہ در ہر دل ز داغ او چراغ است
گل از صہبای او روشن ایاغ است
شب کس در جہان تاریک نگذاشت
کہ در ہر دل ز داغ او چراغ است
109
ز خاک نرگسستان غنچہ ئی رست
کہ خواب از چشم او شبنم فرو شست
خودی از بیخودے آمد پدیدار
جہان دریافت آخر آنچہ می جست
کہ خواب از چشم او شبنم فرو شست
خودی از بیخودے آمد پدیدار
جہان دریافت آخر آنچہ می جست
110
جہان کز خود ندارد دستگاہی
بہ کوی آرزو می جست راہی
ز آغوش عدم دزدیدہ بگربخت
گرفت اندر دل آدم پناہی
بہ کوی آرزو می جست راہی
ز آغوش عدم دزدیدہ بگربخت
گرفت اندر دل آدم پناہی
111
دل من رازدان جسم و جان است
نپنداری اجل بر من گران است
چہ غم گر یک جہان گم شد ز چشمم
ہنوز اندر ضمیرم صد جہان است
نپنداری اجل بر من گران است
چہ غم گر یک جہان گم شد ز چشمم
ہنوز اندر ضمیرم صد جہان است
112
گل رعنا چو من در مشکلی ہست
گرفتار طلسم محفلی ہست
زبان برگ او گویا نکردند
ولی در سینۂ چاکش دلی ہست
گرفتار طلسم محفلی ہست
زبان برگ او گویا نکردند
ولی در سینۂ چاکش دلی ہست
113
مزاج لالۂ خود رو شناسم
بشاخ اندر گلان را بو شناسم
از آن دارد مرا مرغ چمن دوست
مقام نغمہ ہای او شناسم
بشاخ اندر گلان را بو شناسم
از آن دارد مرا مرغ چمن دوست
مقام نغمہ ہای او شناسم
114
جہان یک نغمہ زار آرزوئی
بم و زیرش ز تار آرزوئی
بہ چشمم ہر چہ ہست و بود و باشد
دمے از روزگار آرزوئی
بم و زیرش ز تار آرزوئی
بہ چشمم ہر چہ ہست و بود و باشد
دمے از روزگار آرزوئی
115
دل من بی قرار آرزوئی
درون سینۂ من ہای و ہوئی
سخن ای ہمنشین از من چہ خواہی
کہ من با خویش دارم گفتگوئی
درون سینۂ من ہای و ہوئی
سخن ای ہمنشین از من چہ خواہی
کہ من با خویش دارم گفتگوئی
116
دوام ما ز سوز ناتمام است
چو ماہی جز تپش بر ما حرام است
مجو ساحل کہ در آغوش ساحل
تپید یک دم و مرگ دوام است
چو ماہی جز تپش بر ما حرام است
مجو ساحل کہ در آغوش ساحل
تپید یک دم و مرگ دوام است
117
مرنج از برہمن ای واعظ شہر
گر از ما سجدہ ئی پیش بتان خواست
خدای ما کہ خود صورتگری کرد
بتی را سجدہ ئی از قدسیان خواست
118
حکیمان گرچہ صد پیکر شکستند
مقیم سومنات بود و ہستند
چسان افرشتہ و یزدان بگیرند
ہنوز آدم بہ فتراکی نبستند
مقیم سومنات بود و ہستند
چسان افرشتہ و یزدان بگیرند
ہنوز آدم بہ فتراکی نبستند
119
جہانہا روید از مشت گل من
بیا سرمایہ گیر از حاصل من
غلط کردی رہ سر منزل دوست
دمی گم شو بہ صحرای دل من
120
ہزاران سال با فطرت نشستم
بہ او پیوستم و از خود گسستم
ولیکن سر گذشتم این دو حرفست
تراشیدم ، پرستیدم ، شکستم
بہ او پیوستم و از خود گسستم
ولیکن سر گذشتم این دو حرفست
تراشیدم ، پرستیدم ، شکستم
121
بہ پہنای ازل پر می گشودم
ز بند آب و گل بیگانہ بودم
بچشم تو بہای من بلند است
کہ آوردی ببازار وجودم
ز بند آب و گل بیگانہ بودم
بچشم تو بہای من بلند است
کہ آوردی ببازار وجودم
122
درونم جلوۂ افکار این چیست؟
برون من ہمہ اسرار این چیست
بفرما ای حکیم نکتہ پرداز
بدن آسودہ ، جان سیار ، این چیست؟
برون من ہمہ اسرار این چیست
بفرما ای حکیم نکتہ پرداز
بدن آسودہ ، جان سیار ، این چیست؟
123
بخود نازم گدای بی نیازم
تپم ، سوزم ، گدازم، نے نوازم
ترا از نغمہ در آتش نشاندم
سکندر فطرتم ، آئینہ سازم
تپم ، سوزم ، گدازم، نے نوازم
ترا از نغمہ در آتش نشاندم
سکندر فطرتم ، آئینہ سازم
124
اگر آگاہی از کیف و کم خویش
یمی تعمیر کن از شبنم خویش
دلا دریوزۂ مہتاب تا کی
شب خود را برافروز از دم خویش
125
چہ غم داری ، حیات دل ز دم نیست
کہ دل در حلقہ بود و عدم نیست
مخور ای کم نظر اندیشۂ مرگ
اگر دم رفت دل باقی است غم نیست
کہ دل در حلقہ بود و عدم نیست
مخور ای کم نظر اندیشۂ مرگ
اگر دم رفت دل باقی است غم نیست
126
تو ای دل تا نشینی در کنارم
ز تشریف شہان خوشتر گلیمم
درون سینہ ام باشی پس از مرگ
من از دست تو در امید و بیمم
127
ز من گو صوفیان با صفا را
خدا جویان معنی آشنا را
غلام ہمت آن خود پرستم
کہ با نور خودی بیند خدا را
خدا جویان معنی آشنا را
غلام ہمت آن خود پرستم
کہ با نور خودی بیند خدا را
128
چو نرگس این چمن نادیدہ مگذر
چو بو در غنچۂ پیچیدہ مگذر
ترا حق دیدۂ روشنتری داد
خرد بیدار و دل خوابیدہ مگذر
چو بو در غنچۂ پیچیدہ مگذر
ترا حق دیدۂ روشنتری داد
خرد بیدار و دل خوابیدہ مگذر
129
تراشیدم صنم بر صورت خویش
بہ شکل خود خدا را نقش بستم
مرا از خود برون رفتن محال است
بہر رنگی کہ ہستم خود پرستم
بہ شکل خود خدا را نقش بستم
مرا از خود برون رفتن محال است
بہر رنگی کہ ہستم خود پرستم
130
بہ شبنم غنچۂ نورستہ می گفت
نگاہ ما چمن زادان رسا نیست
در آن پہنا کہ صد خورشید دارد
تمیز پست و بالا ہست یا نیست
نگاہ ما چمن زادان رسا نیست
در آن پہنا کہ صد خورشید دارد
تمیز پست و بالا ہست یا نیست
131
زمین را رازدان آسمان گیر
مکان را شرح رمز لامکان گیر
پرد ہر ذرہ سوی منزل دوست
نشان راہ از ریگ روان گیر
مکان را شرح رمز لامکان گیر
پرد ہر ذرہ سوی منزل دوست
نشان راہ از ریگ روان گیر
134
ضمیر ین فکان غیر از تو کس نیست
نشان بی نشان غیر از تو کس نیست
قدم بیباک تر نہ در رہ زیست
بہ پہنای جہان غیر از تو کس نیست
135
زمین خاک در میخانۂ ما
فلک یک گردش پیمانۂ ما
حدیث سوز و ساز ما دراز است
جہان دیباچہ افسانہ ما
فلک یک گردش پیمانۂ ما
حدیث سوز و ساز ما دراز است
جہان دیباچہ افسانہ ما
136
سکندر رفت و شمشیر و علم رفت
خراج شہر و گنج کان و یم رفت
امم را از شہان پایندہ تر دان
نمی بینی کہ ایران ماند و جم رفت
خراج شہر و گنج کان و یم رفت
امم را از شہان پایندہ تر دان
نمی بینی کہ ایران ماند و جم رفت
137
ربودی دل ز چاک سینۂ من
بہ غارت بردہ ئی گنجینۂ من
متاع آرزویم با کہ دادے
چہ کردی با غم دیرینۂ من
138
ز پیش من جہان رنگ و بو رفت
زمین و آسمان و چار سو رفت
تو رفتی ای دل از ہنگامۂ او
و یا از خلوت آباد تو او رفت
زمین و آسمان و چار سو رفت
تو رفتی ای دل از ہنگامۂ او
و یا از خلوت آباد تو او رفت
139
مرا از پردۂ ساز آگہی نیست
ولی دانم نواے زندگی چیست
سرودم آنچنان در شاخساران
گل از مرغ چمن پرسد کہ این کیست؟
ولی دانم نواے زندگی چیست
سرودم آنچنان در شاخساران
گل از مرغ چمن پرسد کہ این کیست؟
140
نوا مستانہ در محفل زدم من
شرار زندگی بر گل زدم من
دل از نور خرد کردم ضیا گیر
خرد را بر عیار دل زدم من
شرار زندگی بر گل زدم من
دل از نور خرد کردم ضیا گیر
خرد را بر عیار دل زدم من
141
عجم از نغمہ ہای من جوان شد
ز سودایم متاع او گران شد
ھجومی بود رہ گم کرہ در دشت
ز آواز درایم کاروان شد
ز سودایم متاع او گران شد
ھجومی بود رہ گم کرہ در دشت
ز آواز درایم کاروان شد
142
عجم از نغمہ ام آتش بجان است
صدای من درای کاروان است
حدی را تیز تر خوانم چو عرفی
کہ رہ خوابیدہ و محمل گران است
صدای من درای کاروان است
حدی را تیز تر خوانم چو عرفی
کہ رہ خوابیدہ و محمل گران است
143
ز جان بیقرار آتش گشادم
دلی در سینۂ مشرق نھادم
گل او شعلہ زار از نالۂ من
چو برق اندر نہاد او فتادم
دلی در سینۂ مشرق نھادم
گل او شعلہ زار از نالۂ من
چو برق اندر نہاد او فتادم
144
مرا مثل نسیم آوارہ کردند
دلم مانند گل صد پارہ کردند
نگاہم را کہ پیدا ہم نبیند
شہید لذت نظارہ کردند
دلم مانند گل صد پارہ کردند
نگاہم را کہ پیدا ہم نبیند
شہید لذت نظارہ کردند
145
خرد کرپاس را زرینہ سازد
کمالش سنگ را آئینہ سازد
نوای شاعر جادو نگاری
ز نیش زندگی نوشینہ سازد
کمالش سنگ را آئینہ سازد
نوای شاعر جادو نگاری
ز نیش زندگی نوشینہ سازد
146
ز شاخ آرزو بر خوردہ ام من
بہ راز زندگی پے بردہ ام من
بترس از باغبان ای ناوک انداز
کہ پیغام بھار آوردہ ام من
بہ راز زندگی پے بردہ ام من
بترس از باغبان ای ناوک انداز
کہ پیغام بھار آوردہ ام من
147
خیالم کو گل از فردوس چیند
چو مضمون غریبی آفریند
دلم در سینہ می لرزد چو برگی
کہ بر وی قطرۂ شبنم نشیند
148
عجم بحریست ناپیدا کناری
کہ در وی گوہر الماس رنگ است
ولیکن من نرانم کشتی خویش
بہ دریائی کہ موجش بی نہنگ است
کہ در وی گوہر الماس رنگ است
ولیکن من نرانم کشتی خویش
بہ دریائی کہ موجش بی نہنگ است
149
مگو کار جھان نااستوار است
ہر آن ما ابد را پردہ دار است
بگیر امروز را محکم کہ فردا
ہنوز اندر ضمیر روزگار است
ہر آن ما ابد را پردہ دار است
بگیر امروز را محکم کہ فردا
ہنوز اندر ضمیر روزگار است
150
رمیدی از خداوندان افرنگ
ولی بر گور و گنبد سجدہ پاشی
بہ لالائی چنان عادت گرفتی
ز سنگ راہ مولائی تراشی
151
قبای زندگانی چاک تا کی
چو موران آشیان در خاک تا کی
بپرواز آًًً و شاہینی بیاموز
تلاش دانہ در خاشاک تا کی
152
میان لالہ و گل آشیان گیر
ز مرغ نغمہ خوان درس فغان گیر
اگر از ناتوانی گشتہ ئی پیر
نصیبی از شباب این جہان گیر
153
ز مرغ نغمہ خوان درس فغان گیر
اگر از ناتوانی گشتہ ئی پیر
نصیبی از شباب این جہان گیر
153
بجان من کہ جان نقش تن انگیخت
ہوای جلوہ این گل را دو رو کرد
ہزاران شیوہ دارد جان بیتاب
بدن گردد چو با یک شیوہ خو کرد
ہوای جلوہ این گل را دو رو کرد
ہزاران شیوہ دارد جان بیتاب
بدن گردد چو با یک شیوہ خو کرد
154
بہ گوشم آمد از خاک مزاری
کہ در زیر زمین ہم میتوان زیست
نفس دارد ولیکن جان ندارد
کسی کو بر مراد دیگران زیست
کہ در زیر زمین ہم میتوان زیست
نفس دارد ولیکن جان ندارد
کسی کو بر مراد دیگران زیست
155
مشو نومید ازین مشت غباری
پریشان جلوۂ ناپایداری
چو فطرت می تراشد پیکری را
تمامش می کند در روزگاری
156
جہان رنگ و بو فہمیدنی ہست
درین وادی بسی گل چیدنی ہست
ولی چشم از درون خود نبندی
کہ در جان تو چیزی دیدنی ہست
درین وادی بسی گل چیدنی ہست
ولی چشم از درون خود نبندی
کہ در جان تو چیزی دیدنی ہست
157
تو می گوئی کہ من ہستم خدا نیست
جہان آب و گل را انتہا نیست
ہنوز این راز بر من ناگشود است
کہ چشمم آنچہ بیند ہست یا نیست
جہان آب و گل را انتہا نیست
ہنوز این راز بر من ناگشود است
کہ چشمم آنچہ بیند ہست یا نیست
158
بساطم خالی از مرغ کباب است
نہ در جامم می آئینہ تاب است
غزال من خورد برگ گیاہی
ولی خون دل او مشک ناب است
نہ در جامم می آئینہ تاب است
غزال من خورد برگ گیاہی
ولی خون دل او مشک ناب است
159
رگ مسلم ز سوز من تپید است
ز چشمش اشک بیتابم چکید است
ہنوز از محشر جانم نداند
جہان را با نگاہ من ندید است
ز چشمش اشک بیتابم چکید است
ہنوز از محشر جانم نداند
جہان را با نگاہ من ندید است
160
بحرف اندر نگیری لامکانرا
درون خود نگر این نکتہ پیداست
بہ تن جان آنچنان دارد نشیمن
کہ نتوان گفت اینجا نیست آنجاست
درون خود نگر این نکتہ پیداست
بہ تن جان آنچنان دارد نشیمن
کہ نتوان گفت اینجا نیست آنجاست
161
بہر دل عشق رنگ تازہ بر کرد
گہی با سنگ گہ با شیشہ سر کرد
ترا از خود ربود و چشم تر داد
مرا با خویشتن نزدیک تر کرد
گہی با سنگ گہ با شیشہ سر کرد
ترا از خود ربود و چشم تر داد
مرا با خویشتن نزدیک تر کرد
162
ہنوز از بند آب و گل نرستی
تو گوئی رومی و افغانیم من
من اول آدم بی رنگ و بویم
از آن پس ہندی و تورانیم من
تو گوئی رومی و افغانیم من
من اول آدم بی رنگ و بویم
از آن پس ہندی و تورانیم من
163
مرا ذوق سخن خون در جگر کرد
غبار راہ را مشت شرر کرد
بہ گفتار محبت لب گشودم
بیان این راز را پوشیدہ تر کرد
غبار راہ را مشت شرر کرد
بہ گفتار محبت لب گشودم
بیان این راز را پوشیدہ تر کرد
164
گریز آخر ز عقل ذوفنون کرد
دل خود کام را از عشق خون کرد
ز اقبال فلک پیما چہ پرسی
حکیم نکتہ دان ما جنون کرد
دل خود کام را از عشق خون کرد
ز اقبال فلک پیما چہ پرسی
حکیم نکتہ دان ما جنون کرد
ey göçebe insan ! Çadırını topla ,kafile başı konak yerinden hareket etti
YanıtlaSilHangisi benim geldiğim yol, ey gönül?
YanıtlaSilGeri dönmem için söyle, yabancıyım ey gönül.
Her adımda bin tuzak var ey gönül,
Adam olmayanlara aşk haram, ey gönül.